Gdyby nie liczne przebudowy i modernizacje, kościół pw. św. Stanisława Biskupa w Humniskach byłby równie cennym klejnotem wśród podkarpackich kościołów jak świątynie w Haczowie czy Bliznem. Choć niewiele zachował śladów swojego wieku, zasługuje na uwagę, podobnie jak jego krewniacy z czasów średniowiecznego osadnictwa niemieckiego w tym rejonie.

Świątynia została wzniesiona w XV w. W 1699 r. wzbogaciła się o murowaną zakrystię. Dalsze remonty i przebudowy miały miejsce na przestrzeni XVIII–XX w. W rezultacie do kościoła dobudowano kolejno: kaplicę południową, kaplicę północną i kruchtę. Wśród innych modernizacji należy wymienić: przedłużenie nawy, przebudowę zakrystii czy obniżenie i pokrycie blachą dachów.

W 2002 r. dokonano sensacyjnego odkrycia dekoracji malarskiej belek stropowych z XV w. oraz renesansowych malowideł zachowanych na belkach górnych wieńców ścian aneksów transeptowych, które szczęśliwie przetrwały modernizacje.

Kościół ma konstrukcję zrębową, jest orientowany, jednoprzestrzenny (prezbiterium o tej samej szerokości co nawa) na rzucie prostokąta z płytkimi ramionami transeptu, z dwoma kaplicami. Prezbiterium i nawa nakryte są wspólnym jednokalenicowym dachem. Na kalenicy stoi wiatrowskaz w kształcie koguta z datą 1648 r.

We wnętrzu stropy płaskie. Ścianę tęczową zamyka półkolisty łuk z belką tęczową, na której znajduje się barokowy krucyfiks. Wyposażenie pochodzi w większości z XVII i XVIII w. Stanowi je: manierystyczny ołtarz główny, przeniesiony do Humnisk z rozebranego, stojącego na wzgórzu Michałek kościoła kapucynów w Bliznem, cztery późnobarokowe ołtarze boczne, barokowa ambona, kamienna gotycka chrzcielnica oraz kamienna kropielnica z XVI w.

Przy świątyni stoi murowana dzwonnica parawanowa z trzema dzwonami. Nieopodal plebania.

Właścicielem Humnisk był Zyndram z Maszkowic – uczestnik bitwy pod Grunwaldem. Miejscowa legenda mówi, że jego ciało spoczęło w krypcie pod tutejszym kościołem. Do posiadania doczesnych szczątków rycerza aspirują jednak również Przysietnica i Brzozów. 

Informacje praktyczne

Parafia Rzymskokatolicka pw. św. Stanisława Biskupa w Humniskach

Adres/wskazówki dojazdu: Humniska 664, 36-200 Humniska

Jadąc drogą nr 886 od strony Brzozowa w kierunku Sanoka, w Humniskach skręcamy w prawo w drogę lokalną i po ok. 300 m dojeżdżamy przed świątynię (nr 664).

Zdjęcie: arch. PROT

Galeria zdjęć