Zespół zabudowy zdrojowej

Miejscowość o nazwie Rymanów-Zdrój administracyjnie powstała dopiero w 1996 r. Utworzono ją na terenach wsi Posada Górna, Deszno i Wołtuszowa. Źródła mineralne odkryto w 1876 r. Ujęte zostały w trzy zdroje, które otrzymały nazwy: Klaudia, Tytus i Celestyna. Uzdrowisko rozpoczęło działalność w 1881 r. dzięki staraniom rodziny Potockich, właścicieli tutejszych dóbr. Powstały pierwsze wille gościnne, dom zdrojowy, dworzec gościnny.

W 1905 r. działało trzydzieści osiem prywatnych pensjonatów i dwa zakłady gimnastyki ortopedycznej. Latem 1912 r. spłonęła zachodnia część uzdrowiska. Dopiero w 1926 r. wybudowano nowe łazienki mineralne. Od 1932 r. wprowadzono kąpiele borowinowe. Pod koniec dwudziestolecia międzywojennego Rymanów-Zdrój odwiedzało ok. 5000 kuracjuszy rocznie. Podczas II wojny światowej spłonął tzw. Kurhaus, najbardziej reprezentacyjny budynek zdroju. Po wojnie Rymanów-Zdrój był drugim pod względem wielkości kurortem dziecięcym po nadmorskim Kołobrzegu.

Centralnym punktem uzdrowiska jest dziś park zdrojowy, w którym znajduje się drewniana pijalnia wód mineralnych, przypominająca swym kształtem dawny Pawilon nad Źródłami oraz kilka zabytkowych drewnianych willi. Szczególnie interesujące są wille: Pod Matką Boską (obecnie Maria), Opatrzność, Gołąbek, Biały Orzeł, Pogoń i Leliwa.

Większość tych obiektów to budowle drewniane, konstrukcji zrębowej, zazwyczaj dwukondygnacyjne, z dwutraktowym układem wnętrza. Elewacje szalowane deskami w poziomie. Bryły wzbogacane ryzalitami, elewacje galeryjkami, werandami, gankami. Inspiracją do tej architektury były obiekty tyrolskie i szwajcarskie, skąd rozchodziła się po całej monarchii habsburskiej moda na Sanus Per Aquam – SPA.

Uzdrowisko Rymanów-Zdrój zakresem swych działań obejmuje przede wszystkim profilaktykę, leczenie i rehabilitację chorób układu oddechowego, w tym: dychawicę oskrzelową, nawracające zapalenia zatok obocznych nosa, gardła, migdałków i oskrzeli, zapalenia płuc, stany po resekcji tkanki płucnej, choroby układu krążenia (wczesna rehabilitacja kardiologiczna), nadciśnienie i miażdżycę. U dzieci dodatkowo leczenie chorób nerek i dróg moczowych.

Informacje praktyczne

Zespół zabudowy zdrojowej

Adres/wskazówki dojazdu: 38-481 Rymanów-Zdrój

W Rymanowie z drogi nr 28 skręcamy w drogę nr 887 w kierunku Rymanowa-Zdroju. Po 3,5 km dojeżdżamy do celu.

Zdjęcie: Michał Bosek (UMWP)

Galeria zdjęć