Parafia pw. Przemienienia Pańskiego w Cmolasie erygowana została w 1422 r. Kościół pw. Przemienienia Pańskiego został zbudowany w latach 1646–1648. Wieża pochodzi z 1674 r.
Podanie ludowe głosi, że 6 sierpnia 1585 r. trzynastoletni syn szlachcica Wojciecha Borowiusza, wracając ze szkoły parafialnej, dostąpił objawienia. Spośród obłoków ukazał mu się Jezus z otwartymi ramionami w otoczeniu wszystkich świętych. Po latach Borowiusz na miejscu objawienia postawił kaplicę i nieopodal niej szpital. W 1646 r. powstał kościół pw. Przemienienia Pańskiego, który nazwano szpitalnym. W ołtarzu głównym umieszczono obraz ufundowany przez ks. Borowiusza przedstawiający przemienienie na górze Tabor. Po zajęciu Galicji przez Austriaków szpital przykościelny został zlikwidowany.
Budowla jest orientowana, konstrukcji zrębowej z dostawioną od zachodu wieżą. Ściany pokryto gontem, wieżę i soboty oszalowano deskami w pionie. Do prezbiterium dostawiona jest zakrystia od strony północnej. Na kalenicy wieżyczka sygnaturkowa. We wnętrzu ściany i strop pokryte są polichromią figuralno-ornamentalną z iluzjonistycznymi podziałami architektonicznymi z ok. 1735 r.
Po wzniesieniu w Cmolasie nowej świątyni w 1972 r. przeniesiono do niej cudowny obraz, a w kościółku szpitalnym pozostała jego kopia.
Cudowny obraz powstał w połowie XVII w. Ukazuje przemienienie Pańskie na górze Tabor. W 1735 r. książę Paweł Sanguszko ufundował dla obrazu srebrne sukienki. Nie pasowały one do postaci Jezusa, dlatego obraz przemalowano. W 1748 r. został uznany za obraz łaskami słynący. W 1972 r. przeprowadzona została konserwacja, w wyniku której przywrócono obrazowi pierwotny wygląd. W 1992 r. odsłonięto dawną polichromię.
Kościółek przeniesiono w 1992 r. na miejsce dawnego kościoła parafialnego, który został przekazany do Poręb Dymarskich w 1979 r.
Parafia Rzymskokatolicka pw. Przemienienia Pańskiego w Cmolasie
rzymskokatolicki kościół filialny pw. Przemienienia Pańskiego w Cmolasie
www: http://www. parafiacmolas.pl
Adres/wskazówki dojazdu: Cmolas 252a, 36-105 Cmolas
Jadąc od strony Nowej Dęby, w Cmolasie na głównym skrzyżowaniu skręcamy z drogi krajowej nr 9 w prawo na drogą prowadzącą przez wieś. Po 400 m dojeżdżamy przed kościół (252a).
Zdjęcie: Krystian Kłysewicz
Niniejsza strona internetowa została zmodernizowana przy pomocy finansowej Unii Europejskiej w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Polska-Białoruś-Ukraina 2014-2020. Odpowiedzialność za jej zawartość leży wyłącznie po stronie Podkarpackiej Regionalnej Organizacji Turystycznej i nie może być w żadnym przypadku traktowana jako odzwierciedlenie stanowiska Unii Europejskiej, IZ lub Wspólnego Sekretariatu Technicznego Programu Współpracy Transgranicznej Polska-Białoruś-Ukraina 2014-2020.