Zespół zabudowy

Mrzygłód to dziś malownicza nadsańska wieś letniskowa. W 1425 r. Władysław Jagiełło powierzył Matiaszowi ze Zboisk misję założenia miasta na prawie niemieckim. Mieszczanom nadano prawo odbywania dwóch jarmarków w roku oraz targów tygodniowych, według zwyczaju miast Sanoka i Krosna. Tutejszą parafię rzymskokatolicką wzmiankowano już w 1410 r. W 1424 r. zbudowany został kościół pw. Rozesłania Apostołów, istniejący do dziś. Czyni go to najstarszym kościołem powiatu sanockiego. Wdzięczność swemu dobroczyńcy – królowi Władysławowi Jagielle – mieszkańcy wyrazili, stawiając mu pomnik na rynku. Jego powojenna rekonstrukcja nie wyszła artystom zbyt dobrze, a król przez miejscowych nazywany był złośliwie „królem w walonkach”. Jakiś czas temu nieudana rzeźba zastąpiona została nowym dziełem. Miasto nawiedzały liczne dopusty: pożary, tatarskie hordy i oddziały Rakoczego. W 1616 r. pojawiła się po raz pierwszy nowa nazwa miejscowości – Mrziglod, w miejsce dawnej – Tyrawa Królewska. Według miejscowej tradycji zmianę nazwy miasta na Mrzygłód spowodowała epidemia tyfusu w XVII w., która wybuchła na skutek nieurodzaju, powodując śmierć wielu mieszkańców. Mrzygłód pozostawał miastem królewskim do 1772 r. Osada utraciła prawa miejskie w 1955 r.

Mrzygłód znany był z wyrobu ceramiki. Tradycja garncarska przetrwała tu do połowy XX w. Mieszkańcy Mrzygłodu zajmowali się również flisactwem, spławiając sól, drewno, dziegieć i ceramikę. Pracowali tu rzemieślnicy wszystkich niemal profesji. Na początku XX w. na Kikowej Górze powstały kopalnie ropy naftowej. Istnieje hipoteza, iż około 1430 r. San zmienił koryto, dzieląc miejscowość na dwie oddzielne osady – obecny Mrzygłód, leżący na prawym brzegu, oraz wieś Tyrawę Solną, leżącą na lewym.

Dziś możemy podziwiać średniowieczny układ czworobocznego rynku, brukowanego kamieniem rzecznym, przez środek którego przepływa potok Iłna. Otaczają go drewniane domy zrębowe zlokalizowane wzdłuż pierzei rynku, zwrócone doń szczytowo lub kalenicowego, pochodzące z XIX i początku XX w. Nieopodal rynku znajduje się opisany już kościół parafialny.

W 2019 r. z inicjatywy Lokalnej Grupy Działania Dolina Sanu powstała pracownia ginących zawodów w gruntownie wyremontowanym budynku znajdującym się w rynku

Informacie praktyczne

http://www.gminasanok.pl/gmina/miejscowosci/mrzyglod

Adres/wskazówki dojazdu: 38-503 Mrzygłód

Zdjęcie: Krystian Kłysewicz

Galeria zdjęć