Dawna greckokatolicka cerkiew filialna pw. św. Dymitra Męczennika

Cerkiew pw. św. Dymitra Męczennika została wzniesiona w 1701 r., jest prawdopodobnie trzecią w tej miejscowości. Data powstania cerkwi uwieczniona była na odnalezionej podczas ostatniego remontu belce nadproża portalu wejściowego. Gruntownie remontowana była w 1753 r. Pod koniec XVIII w. utraciła funkcję parafii, stając się filią parafii w Bihalach. W 1853 r. obok dostawiono drewnianą dzwonnicę.

Największej przebudowy dokonano w 1923 r., powiększając narteks, dobudowując kruchtę i zakrystię. W babińcu wstawiono chór muzyczny. Dachy pokryto blachą, a ściany deskami. Wewnątrz wykonano polichromię.

Po wysiedleniach ludności greckokatolickiej w latach 40. XX w. od 1947 r. stała opuszczona. W połowie lat 60. XX w. wykorzystywano ją jako magazyn nawozów. Na początku 1987 r. wybuchł pożar, który strawił jej zachodnią część, niszcząc chór, fragment sklepień i wypalając ściany we wnętrzu. W latach 1990–1994 przeprowadzono remont cerkwi, podczas którego podjęto próbę odtworzenia pierwotnego wyglądu świątyni.

Świątynia reprezentuje archaiczny typ architektury staroruskiej. Cerkiew zbudowano z drewna w konstrukcji zrębowej, posadowiona jest częściowo na drewnianych peckach, co nie jest zbyt częste w zachowanych obiektach. Budowla jest trójdzielna. Do prezbiterium dobudowano od północy niewielką zakrystię. Narteks i prezbiterium nakryte są dachami dwuspadowymi, natomiast dach nad nawą brogowy, łamany. Cerkiew obwiedziona gontowym daszkiem okapowym.

We wnętrzu narteks i prezbiterium przekryte są sklepieniami zrębowymi. Nad nawą czworoboczna kopuła zrębowa. Wyposażenie cerkwi nie zachowało się.

Świątynia otoczona jest drewnianym ogrodzeniem. Przy cerkwi rosną dęby szypułkowe, w tym pomnik przyrody.

Informacje praktyczne

Parafia Rzymskokatolicka pw. Objawienia Pańskiego w Łukawcu

www: www.parafialukawiec.iap.pl

Adres/wskazówki dojazdu: Łukawiec, 37-626 Łukawiec

Z Lubaczowa jedziemy przez Opakę. Po ok. 12 km dojeżdżamy do celu. Cerkiew (obecnie nieużytkowana) usytuowana jest w środkowej części wsi.

Zdjęcie: Krystian Kłysewicz, Alicja Mróz, Tomasz Michalski - ze zbiorów Muzeum Kresów w Lubaczowie

Galeria zdjęć